Archetyp współczesnego charyzmatyka na przykładzie ojców: Johna Baptist Bashobory, Emiliena Tardifa MSC oraz Jamesa Manjackala MSFS. Część I – Uzdrowienia

Wstęp

Chcąc dokładnie zbadać temat i zauważyć analogie pomiędzy poszczególnymi charyzmatykami oraz przedstawić pewien archetyp celebryty – uzdrowiciela, zdecydowałam się napisać serię artykułów. Charyzmatyk to osoba , która posiada ponadnaturalne dary Ducha Świętego. Może to być dar języków, czynienia cudów, proroctwa, jasnowidzenia, objawień, zachwycenia, ekstazy, stygmatyzacji i inne. Bóg udziela charyzmatów dla dobra duchowego wiernych. – Jednakże w ostatnim czasie w wielu wspólnotach modlitewnych – głównie w Odnowie w duchu Świętym- ale również w innych charyzmatycznych wspólnotach – występowanie charyzmatów to nie tylko coś cennego, upragnionego – jest to wręcz obligatoryjne. Czytałam kiedyś wypowiedź o tym, że jeśli we wspólnocie charyzmatyczne nie będą rozwijane charyzmaty – to wspólnota ta stanie się tylko zwykłą grupą modlitewną. […A tego byśmy nie chcieli, prawda?]. Tak więc wszyscy dążą do upragnionych darów Bożych. Z pewnością niektórzy zostają obdarzeni przez Ducha Świętego , ale jest grono osób, które w tej tęsknocie za „dotknięciem Pana” biorą za charyzmat coś – co w rzeczywistości nim nie jest. Myślę, że dużym niebezpieczeństwem wszystkich wiernych jest pogoń za sensualnym, empirycznym doświadczaniem Boga, z jednoczesnym zaniedbywaniem rozwoju i pielęgnacji cnót we własnym życiu. Łatwo zauważyć, że podobne zjawiska religijno- kulturowe miały już miejsce w przeszłości – chociażby w epoce Romantyzmu. – Wiele osób doznawało wówczas przeżyć mistycznych, które wywierały ogromny wpływ na ich późniejsze życie. Wraz z rozpowszechnieniem się nastrojów mistycznych pojawiało się oczekiwanie na ” nowe objawienie”, mające stać się podstawą odnowy chrześcijaństwa i odrodzenia moralnego ludzi. Ludzie masowo doznawali objawień indywidualnych. Jednocześnie pogłębiła się krytyka i brak ufności wobec „starego kościoła” i tradycyjnej religijności. W książce „Romantyzm” Mariana Ursela czytamy, że obok ludzi obdarzonych łaską pojawiali się

zręczni a cyniczni mistyfikatorzy, „fałszywi prorocy”, hochsztaplerzy. Takie oskarżenia wysuwano m.in. pod adresem Towiańskiego czy matki Makryny Mieczysławskiej (sprytnej oszustki, udającej ocalałą z rosyjskiego pogromu zakonnicę), którzy potrafili przecież zawładnąć wieloma ówczesnymi. I jest to świadectwo jak silne było wtedy zapotrzebowanie ” na cud”, na „nowych proroków”. ¹

Jakże dzisiaj aktualne są słowa z Ewangelii św. Mateusza : „Powstaną bowiem fałszywi prorocy i działać będą wielkie znaki i cuda, by w błąd wprowadzić , jeśli to możliwe , także wybranych”(Mt 24, 24). Niestety możliwości poznawcze człowieka są ograniczone, zaś jego pragnienie doznania czegoś ekscytującego , nadprzyrodzonego – jak np. „spoczynek w Duchu Świętym”, czy cudowne uzdrowienie – bardzo wielkie. – Warto więc – będąc otwartym na działanie Ducha Świętego i Jego dary – zachować wierność i wiarę w objawienie Boże zawarte w Piśmie Świętym oraz Tradycji. Nauczanie Kościoła Katolickiego jest syntezą tych dwóch źródeł, i niezmiernie ważne jest, żeby nie dawać wiary tym, którzy dowolnie szafują cytatami z Biblii i tłumaczą je w oderwaniu od pierwotnego kontekstu oraz Tradycji Kościoła. Pamiętajmy, że Tradycja uzupełnia te prawdy św. wiary, których nie ma w Piśmie Świętym. Na Tradycję Kościoła Katolickiego składają się:

•  wyznania wiary,
• pisma Ojców apostolskich (św. Ignacego, św. Polikarpa, św. Klemensa Rzymskiego),
• orzeczenia papieskie,
• pisma Ojców Kościoła,
• uchwały soborów powszechnych,
• modlitwy i nabożeństwa liturgiczne,
• obrazy, rzeźby, napisy w katakumbach i świątyniach starochrześcijańskich. ²

Znam osoby należące od kilku lat do Odnowy w Duchu Świętym, które stale czytają Pismo św. , wiele się modlą, uczestniczą w licznych rekolekcjach, jednakże zupełnie nie wiedzą co oznacza Tradycja Kościoła. Stanowi to spore zagrożenie. W sytuacji, gdy Pismo św. może sobie każdy tłumaczyć dowolnie, dochodzi do nadużyć i nadinterpretacji, jak np. u protestantów, gdzie w sprawach wiary obowiązuje: ” Quot capita, tot sensus” – „Ile głów tyle zdań”) .Poza tym większość sekt opiera się na takiej,czy innej interpretacji Biblii…A jak dalece może to być niebezpieczne – niech posłuży nam przykład ” Świątyni Ludu” – sekty, której członkowie (909 osób) popełniło zbiorowe samobójstwo wypijając doprawiony cyjankiem napój. W dzisiejszych czasach, gdy „wszechpotężny” człowiek , który jakże dalece zaszedł w rozwoju nauki, techniki, medycyny – któremu wydaje się, że może mieć wszystko o czym tylko zamarzy w tym życiu, a o przyszłym nawet nie myśli, żyjąc wedle „Carpe Diem” – istnieje spore zapotrzebowanie na tzw. uzdrowicieli. Mówienie o kimś (najczęściej o księdzu), że jest charyzmatykiem – jest niemalże równoznaczne z tym, że posiada on tzw. charyzmat uzdrawiania. Spróbuję teraz scharakteryzować jak wygląda typowy charyzmatyk XXI wieku, za którym idą tłumy, i w którym ostatnią nadzieję pokładają chorzy na duszy i ciele.

Cudowne uzdrowienia

Jezus Chrystus czynił cuda po to, aby uczniom i słuchaczom dać dowód prawdziwości swego mesjańskiego posłannictwa i Bóstwa: okazać, że jest prawdziwym Mesjaszem i Bogiem. Ewangelie opisują ponad 40 cudów Jezusa, zaznaczając, że było ich znacznie więcej.

Chrystus czynił bardzo liczne i różnorodne cuda . Są wśród nich cuda dokonane na przyrodzie (cud w Kanie Galilejskiej, rozmnożenie chleba, chodzenie po jeziorze, uciszenie burzy), na ludziach (uzdrawiał chorych). Jezus wskrzeszał umarłych (córkę Jaira, młodzieńca z Naim, Łazarza) i wypędzał złego ducha z opętanych. Czyniąc tak liczne i różnorodne cuda Chrystus wykazał, że jest Panem całej przyrody i ma władzę nad wszystkimi stworzeniami widzialnymi i niewidzialnymi: nad martwą przyrodą , roślinami, zwierzętami, ludźmi i złymi duchami. Taką władzę ma tylko Bóg. Przez swe cuda więc Chrystus dał dowód, że jest prawdziwym Bogiem. ³

Zauważmy, że gdy Pan Jezus uzdrawia chorych – to uzdrowienia te są trwałe, i obejmują nie tylko ciało, ale przede wszystkim duszę człowieka. Z książki o. Emiliena Tardifa MSC „Jezus żyje” dowiedziałam się, że jej autor – charyzmatyczny kaznodzieja, podczas posługi w Republice Dominikańskiej często oskarżany był o przesadę i popadanie w fanatyzm, z powodu ogromnej liczebności osób świadczących o swoim uzdrowieniu.

Gdy odwiedziłem Pimentel w 1984 rok, w celu przygotowania tej właśnie książki, podarowano mi w prezencie zeszyt zawierający 224 świadectwa uzdrowień, jakie dokonały się w jednej tylko grupie, która spotykała się w domu Guary Rosario na ulicy Colon. Podczas tylko jednego spotkania 13 listopada 1975 roku złożono 22 świadectwa uzdrowień. Wkrótce później przestano je zapisywać, „bo było ich zbyt dużo ⁴

Zdumiewające, że w jednej tylko wspólnocie dokonało się 5 razy więcej cudownych uzdrowień niż opisują cztery Ewangelie. Święty Marek pisze o 18 cudach i uzdrowieniach dokonanych przez Pana Jezusa …A tu taka masówka…Ciekawa jestem – czy „cudowne uzdrowienia”, które mają miejsce podczas spotkań charyzmatycznych są badane przez Kościół. – Przecież w Lourdes istnieje specjalnie w tym celu utworzona placówka medyczna, gdzie grupa lekarzy oraz teologów jest w stanie orzec o tym – czy w konkretnym przypadku miało miejsce uzdrowienie czy też nie. – Jak pisałam już wcześniej – uzdrowienia dokonywane przez Pana Jezusa były trwałe oraz prowadziły doznające ich osoby do głębokiej przemiany życia i podążania za Zbawicielem – natomiast w przypadku tzw. „uzdrowień” we wspólnotach charyzmatycznych sprawa wygląda nieco inaczej. Ojciec Tardif pisze

Muszę przyznać, że istnieją osoby, które żyją w grzechu i są uzdrawiane przez Pana, ale także jestem świadkiem, że znakomita większość tych, którzy otrzymują uzdrowienie jest prowadzona do nawrócenia ⁵

Ojciec James Manjackal MSFS twierdzi natomiast, że widział ludzi, którzy po otrzymaniu uzdrowienia na rekolekcjach charyzmatycznych, ponownie chorowali, gdy powrócili do dawnego grzechu. ⁶ Ojciec Tardif również opisuje historię paralityka, który wpierw został uzdrowiony, lecz później nastąpił nawrót choroby . – Jak się okazało dręczył go „duch choroby” [Czy to katolickie?], którego należało wygnać! Czy to nie są uzdrowienia pozorne? Ciekawi mnie dlaczego wspólnoty charyzmatyczne z taką pewnością głoszą, że wszystko co ponadnaturalne pochodzi od Boga? – Przecież szatan jest mistrzem mistyfikacji i fałszerstwa! Zdaje się, że nikt nie wyciągnął żadnych wniosków z historii jaka miała miejsce na przełomie lat 70-tych i 80- tych w Polsce, kiedy rekordy popularności bił uzdrowiciel Clive Harris. Przez wiele lat prowadził on seanse uzdrowicielskie w polskich kościołach – zanim ujawnił, że w uzdrawianiu pomagają mu demony. Szacuje się, że podczas tych seansów bioenergoterapeutycznych 3 mln osób zostało zainicjowanych w okultyzm. Myślę, że mając za sobą takie doświadczenia, hierarchowie Kościoła powinni z wielką ostrożnością podchodzić do tematu uzdrowień i nowych „uzdrowicieli”, ażeby niepotrzebnie nie narażać ludu Bożego. W przypadku wielu chorób może nastąpić poprawa stanu zdrowia na skutek klimatu danego miejsca. Ojciec Tardif pisze, że psychologowie zarzucali mu , że „uzdrowienia” – to efekt placebo i zbiorowej histerii. Czy na pewno nie mieli racji – o czym zaświadcza wielebny – skoro w swojej książce pisze:

Z zasady nie zgadzam się na modlitwę za chorych bez wcześniejszego podbudowania ich wiary za pomocą kilku świadectw, aby mogli oczekiwać i ufać w to, że Pan chce ich uzdrowić? ⁷

Myślę, że na podobnym mechanizmie – tym razem na wizualizacji – opiera się ojciec Bashobora. Przytoczę tu fragment modlitwy o uzdrowienie:

Czymkolwiek jesteś chorobo, nakazuję, abyś wyszła z tego dziecka Bożego. Dziękuję Ci Jezu, oddaję Ci chwałę i uwielbiam Cię, bo Ty jesteś Panem, Ty jesteś Zbawicielem. Niech osoba chora powtarza: „Jezu dziękuję Ci, jesteś we mnie, uzdrawiasz mnie, dziękuję Ci Jezu za to, że mnie uzdrawiasz. Amen”.

[Skąd wiadomo, że uzdrawia? Za każdym razem?A co z wolą Bożą?] Czyją mocą uzdrawiają charyzmatycy? Dowiedziałam się od osoby z rodziny, że podczas błogosławieństwa z nałożeniem rąk przez ojca Manjackala odczuła silne uderzenie energii. Zastanawia mnie z jakiego rodzaju energią mamy tu do czynienia? – Wiem, że zwolennicy Odnowy w Duchu Świętym bez cienia wątpliwości powiedzą, że to działanie Ducha Świętego – tylko na jakiej podstawie…? Sam ojciec Manjackal w książce „Eureka” (str.218) pisze: „Widziałem Hindusów, którzy nie przyjęli Jezusa, jako swego jedynego Zbawiciela i Pana, a którzy uzdrawiali w imię Jezusa.[…]Jest zatem niekonieczne, by posługiwanie charyzmatami połączone były par exellence ze świętością osoby wykonującej, by móc je wykonywać”.

Elementy ideologii „New Age” w nauczaniu ojca Bashobory

Napoleon Hill – znany amerykański pisarz XX wieku, jeden z twórców tzw. „pozytywnego myślenia”, przekazał światu receptę na sukces:

W cokolwiek umysł ludzki może uwierzyć to może osiągnąć

Zastanawia mnie czy ojciec Bashobora nie jest w swoim nauczaniu bliższy filozofii „pozytywnego myślenia” niż doktrynie katolickiej:

Kapłani nie powinni, jadąc do chorych, mówić im: taka jest wola Boża i musisz to znosić, czyli umieraj. Powinni modlić się za nich z wiarą, że Bóg może ich uzdrowić. Mają wołać do Boga, aby przywrócił choremu zdrowie.[…] Kiedy mamy wiarę, to mamy pewność, że otrzymaliśmy to, co pragniemy zobaczyć ⁸

Zastanawia mnie: – Dlaczego „mamy pewność, że otrzymaliśmy”? – Przecież my prosimy, prawda? – Prosimy, a nie żądamy! – Tak, więc – choć pełni nadziei – powinniśmy być przygotowani na to, że wola Najwyższego jest zupełnie inna od naszej. Czy nie tak nas uczy wiara katolicka? Porównajmy jeszcze dwie sentencje:

Jeśli się modlisz o coś, ale w trakcie modlitwy żywisz obawę, że możesz tego nie otrzymać, albo, że twoja prośba nie zostanie wysłuchana przez Nieograniczony Rozum, modlitwa twoja będzie daremna”. ⁹ (Napoleon Hill)

oraz

Chodzi o to, że brak wiary oddala od nas tę moc którą Bóg zawarł w swoim Słowie. Przeszkadza nam w słuchaniu Słowa Bożego w sposób właściwy, przeszkadza nam w doświadczaniu mocy Słowa. A wówczas nie otrzymujemy tego, co powinniśmy otrzymać. (o. John Baptist Bashobora)

No właśnie – „powinniśmy”! Jeśli stan zdrowia się nie poprawia , to dodatkowo wiemy, że to nasza wina – za mało wierzyliśmy! Czy takie założenie nie doprowadzi osoby chorej na ciele do dodatkowych dolegliwości natury psychicznej? Czytałam kiedyś wypowiedź ks. Łukasza Turka – koordynatora Odnowy w Duchu Świętym w diecezji warszawsko – praskiej. Mówił on, że ojciec Bashobora modlił się nad nim o to, żeby schudł:

Podczas pierwszego spotkania – widząc moje rozmiary – zaproponował, że pomodli się za mnie żebym… schudł! 🙂 I tak cała grupka osób otoczyła moją obfitość i zaczęła się modlić! Muszę przyznać, że ta modlitwa cały czas czeka na wysłuchanie 🙂 Ta zwłoka to najpewniej problem mojej małej wiary ¹⁰

Przykre, że ksiądz Turek obwinia się, że ma zbyt małą wiarę i dlatego modlitwa okazała się nieskuteczna…Ja nazwałabym to raczej brakiem silnej woli. Zdecydowanie odradzam osobom chorym oraz tym, którzy mają pewne słabości, obwiniania się o to, że chorują! Ojciec James Manjackal-Misjonarz Miłosierdzia mówi o tym, że w przypadkach, gdy Bóg pragnie dać uzdrowienie – grzech może być blokadą do jego otrzymania”. ¹¹ – No tak – jakoś trzeba wytłumaczyć choremu dlaczego nie został uzdrowiony! – Najlepiej zrzucić winę na chorego! – Przynajmniej jak zacznie się obwiniać, to nie będzie ciosał kołków na ” uzdrowicielu-charyzmatyku” i zarzucał mu braku skuteczności! Dodam na koniec, że wg Propedeutyki Teologii Katolickiej jednym z grzechów przeciw czci Bożej zewnętrznej jest tzw. „Kuszenie Pana Boga” – jest to oczekiwanie od Boga nadzwyczajnej pomocy lub nawet cudu bez ważnej przyczyny i z pominięciem użycia środków zwyczajnych (np. chory nie chce wezwać lekarza lub użyć lekarstwa , lecz wyczekuje od Boga cudownego uzdrowienia). ¹² W takim razie – gdy chorujemy, módlmy się z wiarą i nadzieją do Pana Boga ale pokornie. Nie żądajmy uzdrowienia. Znośmy cierpliwie to co Stwórca nam zsyła.

Filotea